Үл үзэгдэгч ба үзэгдэгч гар

Эдийн засгийн онолын номлолоос гараад удаагүй байгаа миний толгойд үл үзэгдэгч гар гэсэн ойлголт хадаастай хэвээр л байдаг. Үл үзэгдэгч гарыг Агуа их сэтгэгч, эдийн засагч философич А.Смит 1759 оны “The Theory of Moral Sentiments” болон 1776 оны “The Wealth of Nations” хэмээх бүтээлүүдээрээ танилцуулсан байдаг. Миний л ойлгосноор эдийн засагт дан төрийг оролцоог үл саашаасан төдийгүй зам ёсны үйл явцыг гүн санааг агуулдаг юм шиг санагддаг.

Миний мэдэх мундаг эрдэмтэн, мэргэд үл үзэгдэгч гарын санааг үеэ өнгөрөөсөн, одоо бол төрийн оролцоо, зохицуулалтгүйгээр улс хөгжинө гэж байхгүй гэх. Магадгүй энэ үнэн байх. Магадгүй 2014 оны эдийн загсийн нобелийн шагналыг зах зээлийн зохицуулалтын чиглэлээр өгсөн байх.

Гэвч сурах бичгийн агуулгаар үл үзэгдэгч гарын нөлөөг толгойдоо шингэтэл заалгасан миний үзэл бодол төдийлөн өөрчлөгдөхгүйн шүү. Нэгэн цагт төрийн идэвхт оролцоог дэмжигчдийн гол төлөөлөгч ноён Кейнс “Бид бүгд урт хугацаанд үхнэ” гэсэн байдаг.

Хэрэв бид үл үзэгдэгч гараар зохицуулагдах зам ёсны үйл явцыг өөрчлөх гээд дайраад байгаа бол яах вэ. Хэрэв бидний хамгийн оновчтой зам одоогийн байгаа нөхцөл байдал бол яах вэ. Хэрэв бид үл үзэгдэгч гарын өөрсдийн үзэгдэгч гараар сольж зам ёсны үйл явцад хуруу дүрээд байгаа бол яах вэ. Урт хугацаанд нэгэн үхэхээс хойш гээд ойрын, өөрийн, аминчхан бодлоор эрх мэдлээ тогтоох гэж ТӨР гэсэн нэрийн дор үзэгдэгч гараар хязгаараас хэтэрч хутгалдаад байгаа бол яах вэ.

Comments

Бодит бизнесийн мөчлөгийн судалгаа: Хөрөнгийн үнийн өөрчлөлт

Сержио Ребелогийн 2005 оны судалгааны ажилд мөчлөгийн судалгаанд бодит бизнесийн мөчлөгийн хандлагын оруулсан хувь нэмэр, гол шүүмжлэл, сорилтууд сүүлийн үеийн хандлагыг тоймлосон. Ребелогийн үзэж буйгаар бодит бизнесийн мөчлөгийн судалгаа анх дэлгэрч байх үед үндсэн 2 сорилттой тулгарсан. Эхний гол сорилт нь хөрөнгийн үнийг тайлбарлах байв. Хөрөнгийн үнийн өөрчлөлт Бодит бизнесийн мөчлөгийн загварууд бодит макро тоон үзүүлэлтүүдийг маш гайхалтайгаар дууриаж чаддаг ( Барьж байгуулах хугацаа, 1982 ) . Гэвч 1985 оны Мехра болон Прескотт нарын ажлаар Бодит Бизнесийн Мөчлөгийн загварууд хөрөнгийн үнийг тайлбарлаж чадахгүй байгаа нь харагдсан. Энэ нь нэг талаасаа нийтлэг тавил бүхий ханамжийн функцээс хамааралтай. Ханамжийн функцийн тавил нь бонд ( эрсдэлгүй өгөөжтэй ) болон үнэт цаасны дундаж өгөөжийн зөрүүг тайлбарлаж чадахааргүй байсан. Учир нь Мехра болон Прескотт нарын загварын үр дүнгээс ( 1889-1978 оны хооронд ) үнэт цаасны дундаж өгөөж нь хэт өндөр, эрсдэлгүй өгөөжи...

Socio-economic development of Central Asian post Soviet countries and Soviet satellite state

Kazakhstan, Kyrgyzstan, Tajikistan, Turkmenistan, and Uzbekistan are former Soviet states, and Mongolia was a Soviet satellite state. A t the beginning of the 1990s, these Central Asian countries declared independence from direct and indirect influence from Russia. They started from relatively similar social and economic conditions. This article will try to illustrate what has happened to socio-economics indicators since independence. Mineral rents (% of GDP) : Mineral rents are the difference between the value of production for a stock of minerals at world prices and their total costs of production. Minerals included in the calculation are tin, gold, lead, zinc, iron, copper, nickel, silver, bauxite, and phosphate. Net ODA received (% of GNI) : Net official development assistance (ODA) consists of disbursements of loans made on concessional terms (net of repayments of principal) and grants by official agencies of the members of the Development Assistance Committee (DAC), by mul...

Солоугийн загвар

Энгийн нэгэн цагаачлагч гэр бүлийн удам, дайчин цэрэг эр, нобелийн шагналын эзэн (1987), эдийн засгийн өсөлтийн онолын гол төлөөлөгч, бардам ихэмсэг мөн агуа нэгэн бол Роберт Солоу билээ. 1957, 1970 он бол түүний өсөлтийн онолын тулгуур бүтээлүүдийг туурвисан хугацаа юм. Солоугийн загвар нь нэлээн энгийн, үйлдвэрлэлийн тогтмол үр өгөөжтэй, капиталын өөрчлөлтийн хууль, хадгаламжийн түвшин байдаг. Тэнцвэрийн нөхцөлд хөрөнгө оруулалт хадгаламжийн түвшинтэй тэнцэнэ. Загварын салшгүй нэг зүйл бол үйлдвэрлэлийн функц юм. Үйлдвэрлэл нь капиталын нөөц, хөдөлмөрийн нөөцийг ашиглах бөгөөд мөн технологийн түвшинг харуулсан A хэмээн коэффициентээс бүрдэнэ. Хожим энэ технологийн коэффициентийг санамсаргүй хэлбэлзэгч хүчин зүйлийг нэмж эдийн засгийн агуулгыг өргөжүүлснээр ихээхэн маргаан, хөгжил дэвшлийг (Бодит Бизнесийн Мөчлөгийн Онол) авчирсан билээ. Нэг хүнд оногдох хэмээх үзүүлэлтээр харуулсан нь тун эерэг нөлөөтэй бас ач холбогдолтой болж чадсан. Нэг талаасаа хүн бүрийн эрх ашгийг авч үзэж...

Tyro's Thoughts

Search This Blog